1-تاریخچه شکل گیری مرودشت:
همزمان با آغاز به کار احداث کارخانه قند در سال ۱۳۱۲، نطفهی آغازین شهر امروزی مرودشت، منعقد و صدای سوت افتتاح کارخانه در سال ۱۳۱۴ مانند گریه نوزاد در بدو تولد، تولد شهر مرودشت، را نوید داد. تا سال ۱۳۲۹ فقط کارکنان کارخانه قند در منازل سازمانی و تعدادی ازفروشندگان تجهیزات موردنیاز کشاورزی سکونت داشتند، که خیابان منتهی به روستای عمرو آباد در فاصله ۵/۱کیلومتری غرب کارخانه احداث گردید و به خیابان عمرو آباد شهرت گرفت. شهرداری خودگردان در سال ۱۳۳۲ توسط انجمن شهر تأسیس و با رشد سریع چند خیابان کوچک اطراف، شهرداری رسمی در سال ۱۳۵۲ با هدف رسیدگی به وضعیت تخت جمشید تا پل خان جهت برگزاری جشنهای ۲۵۰۰ ساله شاهی استقرار و بخشدار زرقان به عنوان اولین شهردار رسمی مرودشت شروع به کار کرد
مرودشت، از شهرهای شمالی استان فارس، با ارتفاع ۱۶۲۰ کیلومتر از سطح دریا و مساحت 46۴۹ کیلومتر مربع ، جمعیتی حدود ۴۰۰ هزار نفر را داراست. این سرزمین، به لحاظ موقعیت جغرافیایی ممتاز و آب و هوای معتدل و برخورداری از آب فراوان و خاک مناسب از گذشته مورد توجه بوده و به دلیل ویژگیهای طبیعی و سوق الجیشی، به سرعت گسترش یافته و اکنون دومین شهر استان فارس، محسوب وبا توجه به موقعیت تجاری ایده آل و شرایط زندگی مناسب درحال رشد روز افزون میباشد.
شهرستان مرودشت شامل ۴ بخش کامفیروز، با مساحت ۹۹۴ کیلومتر مربع و ۳۶ هزار نفر جمعیت، بخش سیدان، با مساحت ۸۲۱ کیلومتر مربع و ۳۰ هزار نفر جمعیت، بخش درودزن، با مساحت ۱۰۲۵ کیلومتر مربع با وجود تأسیسات عظیم سد درودزن با آب و هوایی معتدل و زمینهای حاصل خیز و بخش مرکزی میباشد.
2-پیشینه تاریخی مرودشت:
مرودشت، یکی از باستانیترین مناطق ایران است که با گذشته کهن خود در طول تاریخ، توجه بسیاری از باستانشناسان و دوستداران فرهنگ و تمدن ایرانی را به خود جلب کرده است. مجموعه آثار به جای مانده ماقبل تاریخ و آثار اعجاب برانگیز تاریخی بیانگر این مطلب است که این شهرستان با اهمیتی ویژه، همیشه مورد توجه بوده است.
مجموعه کاخ های تخت جمشید که شاهکار مدیریت باستانی و حاصل تلاش دستان آفرینشگر معماران چیره دست دوره های باستانی ایران بوده و از شهرتی همسان با دیوارعظیم چین و اهرام ثلاثه مصر برخورداراست، مهمترین مکان دیدنی شهرستان مرودشت، را تشکیل میدهند. مجموعه کاخ هایتختجمشید، کاخ صدستون، کاخ داریوش، سنگ نبشته پهلوی، تخت گوهر یا تخت رستم، نقش رجب، آرامگاه اردشیر دوم و سوم، شهر قدیمی استخر (تخت طاووس)، قلعه استخر، برج زندان سلیمان، پل بند امیر و پل خان، از جمله مهمترین آثار تاریخی این شهرستان به حساب میایند.
وجود ۱۵۰ اثر گرانبهای باستانی و تاریخی در مرودشت، به خصوص آثار برجای ماندهی “تخت جمشید، نقش رستم، نقش رجب و پاسارگاد”، که جزء آثار ثبت شده جهانی هستند و دیگر آثار باستانی موجود که هرکدام به نوبه ی خود قابل توجه هستند، باعث شده تا مرودشت، گردشگاهی مناسب و زیبا برای مردم و جایگاه ویژه ای برای جذب توریست از دورترین نقاط جهان که با این آثار به خوبی آشنایند وخیره به عظمت و شکوه آنند، باشد.
3-مشخصات جغرافیایی:
با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی این منطقه، در ارتفاعات کوهستانی و دشتهای کم ارتفاع
پوشش گیاهی متنوع دارد و از جمله جنگلهای بلوط، درختان بنه، ارژن، زالزالک، انجیر کوهی و در دشتها گیاهان مرتعی کنگر، خارشتر، خارزرد و .. پرورش پیدا میکند. جمعیت مرودشت، طبق سرشماری سال ۱۳۸۵، برابر با ۱۲۴۳۵۰نفر است. شهرستان مرودشت، محل رفت وآمد ایل قشقایی است. ساکنان این شهرستان آریایی نژادند و به زبان فارسی با گویش های محلی، شیرازی، ترکی و قشقایی تکلم میکنند.
4-مناطق تفریحی و تفریجگاه ها شهرستان مرودشت:
مناطق تفریحی و تفرجگاههای خاص، جذابیت های این شهر را صد چندان کرده که از جمله مناطق دیدنی مرودشت، میتوان به شکارگاههای طبیعی و متنوع، بهشت گمشده، آبشار دشتک، تیر باغ تنگ خشک، مقبره ایوب نبی، بندامیر و تنگ خشک اشاره نمود.
رود کُر، پرآبترین روخانه زیرحوضه دریاچه بختگان، از جنوب مرودشت میگذرد. دریاچه بسیار زیبای سد درودزن، نیز استراحتگاهی ویژه و تحسین بر انگیز برای مشتاقانی است که از سرتاسر ایران، آسایش را در کنارش پیدا کرده اند. به راستی شهری با این ویژگی بی نظیر میباشد.
5-کشاورزی و دامداری:
این منطقه که یک منطقه صنعتی کشاورزی است، در زمینه تولیدات ذرت، برنج، گوجه فرنگی و سایر محصولات دیگر نظیر خیارسبز، کلم، بادمجان، هویج و زیتون برای واحدهای تولیدی دارای اهمیت بسیاری میباشد. واحدها و شرکت های زیادی در منطقه مرودشت وجود دارد، که در زمینه تهیه و بسته بندی این محصولات فعالیت دارند؛ که کارخانه تولید رب گوجه فرنگی یک و یک در دشت مرغاب، از این جمله می باشد. برنج مرغوب کامفیروز، انار سیدان، گردوی دشتک و چغندر، از جمله تولیدات دیگر محصولات کشاورزی
شهرستان مرودشت، است.
مرودشت، بیش از یک دهه مقام اول تولید گندم ایران، را به خود اختصاص دادهاست. وجود سد مخزنی درودزن، با گنجایش یک میلیارد متر مکعب، بستر مناسبی را برای توسعه کشاورزی در شهرستان مرودشت، بوجود اورده است.
6-صنایع دستی مرودشت:
شامل قالی بافی سنتی، گپه و گلیم، جاجیم، تنچه، حصیربافی، گیوه دوزی و غیره میباشد.شهرستان مرودشت با توجه به وجود آب کافی، از لحاظ باغ داری نیز در موقعیت مناسبی قرار گرفته است انگور، سیب، بادام، گردو، هلو، زردآلو ، انار و … در باغ های این شهرستان بدست میایند و مازاد آن به دیگر استانها و شهرستان ها و بعضی کشو رهای حوزه خلیج فارس صادر می شود
شهرستان مرودشت با توجه به وجود مراتع و چراگاه های غنی از علوفه، استعداد بسیاری در زمینه پرورش دام و طیور دارد که این امر، باعث شده تعدادی از مردم به خصوص روستاییان به کار پرورش دام و طیور مشغول شوند.
از جمله صادرات مهم مرودشت می توان قند و شکر، گندم، جو، تره بار، گوسفند و آجر را نام برد
7-اب وهوای شهرستان مرودشت:
شهرستان مرودشت از نظر آب و هوا چهار فصل میباشد. آب و هوای این شهرستان در نواحی کوهستانی سردسیر و در سایرنواحی معتدل میباشد.
8-مقبره کوروش کبیر آرامگاه کوروش بزرگ؛ بنیانگزار سلسله هخامنشیان؛ مرودشت
کوروش بزرگ یا کوروش کبیر (۵۷۶-۵۲۹ پ.م.) شاه پارسی، بهخاطر بخشندگی، بنیان گذاشتن حقوق بشر، پایه گذاری نخستین و بزرگترین امپراتوری تاریخ جهان، آزاد کردن بردهها و بندیان، احترام به دینها و کیشهای گوناگون، گسترش تمدن و غیره یکی از شناخته شدهترین پادشاهان تاریخ جهان میباشد؛ کوروش نخستین شاه و بنیانگذار دوره شاهنشاهی هخامنشی در ایران زمین است.
محوطه باستانی پاسارگاد در فاصله حدود ۱۳۵ کیلومتری شیراز و در فاصله سه کیلومتری جاده آسفالته شیراز به آباده، واقع شده است. دشتی که پاسارگاد در آن واقع شده، به نام دشت مرغاب، نامیده می شود و مساحتی تقریبا ۲۰*۱۵ کیلومتر و ارتفاعی حدود ۱۲۰۰ متر از سطح دریا دارد.
کوروش کبیر در میان همه ملل و اقوام و ادیان به نیکی یاد شده است. ایرانیان کوروش را پدر؛ یونانیان، او را سرور و قانونگذار می گفتند .
کاخ های پاسارگاد، ۲۵۰۰ سال پیش به دستور کوروش کبیر، بنا شده است.
آرامگاه کوروش، کاخ اختصاصی کوروش، نقش انسان بالدار، کاخ بار عام کوروش، کاخ تشریفات و ساختمان مذهبی (آتشکده)، از ساخته های باقی مانده در این مجموعه تاریخی میباشد اما شاید مهم ترین اثر و در واقع شناخته شده ترین اثر موجود در پاسارگاد، همان مقبره کوروش کبیر، باشد؛ که به دستور خود او برای خاکسپاریش ساخته شده و بعد از ۲۵۰۰ سال همچنان پابرجا و استوار باقی مانده و همچون نشانهای از عزت و عظمت ایران، خودنمایی می نماید.
9-«تخت جمشید در مرودشت»
تخت جمشید (Ttakht -e- Jamshid) نام محلی پایتخت داریوش بزرگ است؛ که از لحاظ وسعت، عظمت و شکوه، مهمترین مجموعه باستانی هخامنشی در ایران میباشد.
یونانیان و به تبع آنها اروپائیان، گاهی آنرا “پرسه پلیس“، “پرسَپُلیس” (با کسر “پ” اول، فتح “سین” اول و ضم “پ” دوم) یا “پرسپولیس” (persepolis) می خوانند؛ اما نام تاریخی آن که در کتیبههای کاخ ها ثبت شده پارسَه (parsa)، به معنای شهر مردمان پارسی است.
از میان کاخ های تخت جمشید، کاخ آپادانا از همه قدیمی تر و باشکوهتر بوده است.
کاخ خشایار شاه، کاخ مرکزی (تالار شورا) کاخ اندرونی و حرم سرا و کاخ خزانه، از دیگر بناهای مهم تخت جمشید، میباشد.
موزه تخت جمشید بنایی است، که در سال ۱۳۱۱ شبیه به یکی از بناهای باستانی عهد هخامنشی بنا شده تا هم مورد استفاده علمی داشته باشد و هم نمادی از تخت جمشید باشد. محل ساختمان موزه، کاخ حرمسرای خشایارشا هخامنشی (۴۸۶-۴۶۵ پ.م.) است
10-نقش رجبآثار دوره ساسانی، نقش برجسته تاجگذاری اردشیر بابکان، کرتیر، شاپور اول
از آٍثار مهم دوره ساسانی(۲۲۶-۶۴۲ م.) در منطقه فارس و یکی از قدیمی ترین آثار این دوره در سراسر ایران است. در سه کیلومتری شمال تخت جمشید، در سمت راست جاده، روبروی راهی که به نقش رستم، می رود و در داخل شکافی در کوه، چند نقش برجسته، چشم بازدید کنندگان را به خود جلب میکند.
حجاریهای نقش رجب، شامل چهار نقش برجسته، تاجگذاری اردشیر بابکان (احتمالا در ۲۲۶ م.)، تصویر کرتیر (موبد بزرگ و مقتدر اوایل دوره ساسانی)، نقش شاپور اول (۲۴۱-۲۷۲ م.) و تاجگذاری شاپور اول ساسانی است.
حجاری های نقش رجب، مراسم باشکوه تاجگذاری اردشیر بابکان، سرسلسله شاهنشاهی ساسانی را نشان میدهد؛ که اردشیر در حال ادای احترام، حلقه شاهی را از اهورا مزدا، که برسم (گیاه مقدس) در دست دارد؛ میگیرد.
11-نقش رستم مرودشت
نقش رستم، یکی از مهمترین و زیباترین آثار باستانی سرزمین همیشه جاوید پارس است، که آثار مهمی را از دوران عیلامی، هخامنشی و ساسانی در خود جای داده است. بر سینه این کوه مقبره های بسیار عظیمی بجای مانده که شهریاران هخامنشی در آنجا خفته اند.
از راست به چپ این قبور منسوب به خشایارشا، داریوش کبیر، اردشیر اول و داریوش دوم میباشد. در آرامگاه داریوش اول، سنگ نوشته های بزرگی به خط میخی وجود دارد که حاوی نیایش و مضامین مذهبی میباشد.
داریوش اول، نام کشورها و سرزمین های تابع خود و اندرزهای معنوی فراوانی را در این نوشته ها هکاکی کرده است. این آثار در ۳ کیلومتری تخت جمشید و در کنار جاده جدید شیراز-مرودشت قرار دارد .
از دیگر آثار موجود در نقش رستم، بنای سنگی موزون و استواری است که کعبه زرتشت، گفته میشود و از مهمترین آثار منحصر به فرد عهد هخامنشی، به حساب میآید.
در نقش رستم آثار دیگری همچون چاه آب و دو آتشدان سنگی مربوط به عصر ساسانیان، دیده میشود.
مخزن آب
این چاه آب و یا مخزن آب به شکل یک پنج ضلعی نامنظم، در پای کوه کنده شده است؛ که بلندترین ضلعش ۷۲۰ سانتی متر و بقیه اضلاعش ۵۵۰ سانتی متر طول دارد.
12-زیارت گاه ها :
۱- بارگاه حضرت ایوب نبی ( ع ): که در ۳۵ کیلومتری غرب مرودشت، واقع شده است.
۲- امامزاده اسحاق؛
3- امامزاده سلطان ولایت؛
4- امامزاده عبداله؛
۵- امامزاده ابراهیم (سه راهی تخت جمشید)؛
۶- امامزاده عقیل؛
۷- سلطان محمد؛
۸- امامزاده شاه غریب؛
۹- امامزاده بی بی دختران و دیگر بقا ء متبرکه؛
مقبره شهدای گمنام (ورودی پل خان- ۱۰
برچسب : نویسنده : علی و محمّد رضا امیری photoloveamiri بازدید : 349